Korte samenvatting
Rooms-koning Hendrik VII neemt de Sint-Servaaskerk te Maastricht onder zijn bescherming, bevestigt de door zijn voorgangers verleende privileges alsmede de schenking van het patronaatsrecht van de Sint-Janskerk te Maastricht aan het Sint-Servaaskapittel door (Otto), proost van (het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te) Aken en het Sint-Servaaskapittel te Maastricht.
Latijnse tekst van de oorkonde
In nomine sancte et individue Trinitatis.
Heinricus septimus, Dei gratia Romanorum rex et semper augustus, universis presentem paginam inspecturis gratiam suam et omne bonum.
Cum privilegia ecclesiarum ab antecessoribus nostris imperatoribus sive regibus concessa et indulta, quibus ipse ecclesie privilegiate sunt et contra hominum maliciam munite conservamus illibata et ab omnibus conservari precipimus inviolata, Deo in hoc credimus ministerii nostri exhibere obsequium et successoribus nostris exemplum relinquimus ut ipsi modo consimili rebus sublatis de medio ea conservent que nos per privilegia nostra quibuscumque confirmamus.
Notum sit igitur omnibus hoc scriptum inspecturis quod nos ecclesiam Beati Seruatii Traiectensem, que specialiter attinet imperio, sub specialem maiestatis nostre sicut et pater noster suscepimus protectionem. Omnia quoque privilegia ab antecessoribus nostris, imperatoribus sive regibus, dicte ecclesie indulta et concessa, quibus ipsa ecclesia privilegiata et munita est, auctoritate regia confirmamus.* Precipimus etiam districte ut quicquid ex gratia ipsorum imperatorum sive regum* ecclesie Traiectensi* concessum est, ab universis inviolabiliter observetur. Duximus tamen quedam que eidem ecclesie per privilegia* imperatorum sive regum indulta et concessa sunt, specialiter exprimenda. Statuimus igitur ut omnes officiales pretaxate ecclesie Beati Seruatii in Traiecto et ministri de villis ipsius ecclesie et officiales et ministri eius[de]m ecclesie in oppido Traiectensi, scilicet pistores, coci, cellerarii, bracedarii, campanarii et ceteri claustrales ministri ab omni exactione liberi sint et iure civili et forensi cuiuscumque mercationis vel negociationis fuerint et in se proclamantibus* sub conductu domini et magistri sui satisfacient. Hanc etiam a patre nostro ipsis collatam gratiam denuo facimus ut in omni iurisdictione et districtu imperio et nobis pertinente hominibus eorum victualia frumenti et vini deferentibus ad opus ecclesie ubicumque necesse ire habuerint, tam per terras quam per aquas, nullum theloneum vel passagium ab ipsis requiratur vel occasione thelonii aliqua in eos exactio fiat. Preterea pium factum clerici nostri, prepositi Aquensis et Traiectensis, quod de parrochia sancti Iohannis in Traiecto ipsam capitulo Sancti Seruatii ad usus eorum deputavit conferendo et provide ordinavit, ratum per omnia habemus et firmum, ipsam collationem confirmantes regia auctoritate. Statuimus etiam et regali auctoritate precipimus ut nulla persona hanc nostram gratiam ipsis infringere aliqua presumat temeritate, quod qui fecerit iram summi Dei et nostre maiestatis se noverit incursurum.
Ad huius autem rei certitudinem hanc paginam exinde conscriptam sigillo nostro iussimus insigniri.
Datum Aquisgrani, dominice incarnationis anno Mo CCo XXo IIo, VIIo ydus maii,
indictione decima.
Testes hii sunt: Syfridus Maguntinus, Engelbertus Coloniensis, Theodericus Treuerensis, archiepiscopi, Hugo Leodiensis, Otto Traiectensis, episcopi, Hienricus, dux Brabantie, Gerardus, comes de Gelren, et alii quamplures.
Ego Conradus, cancellarius, recognovi.
Nederlandse vertaling
Hendrik VII, rooms-koning, maakt bekend dat hij de Sint-Servaaskerk te Maastricht, die speciaal toebehoort aan het rijk, onder zijn bijzondere bescherming heeft geplaatst, zoals ook zijn vader heeft gedaan. Ook bevestigt hij met koninklijk gezag alle privileges die door zijn voorgangers, zowel keizers als koningen, aan deze kerk zijn verleend en toegestaan, waardoor deze bevoorrecht en versterkt is. Hij beveelt ook dat al hetgene door een gunst van keizers of koningen aan de Sint-Servaaskerk is toegestaan, door iedereen onschendbaar in acht moet worden genomen. Toch is hij van mening dat bepaalde zaken die aan deze kerk door voorrechten van keizers of koningen zijn toegekend en toegestaan, in het bijzonder moeten worden uitgedrukt. Hij bepaalt aldus dat alle beambten van de Sint-Servaaskerk en de dienaren uit hun dorpen en in Maastricht, namelijk bakkers, koks, keldermeesters, brouwers, klokkeluiders en de overige dienaren in het kapittelgebied, vrij moeten zijn van elke heffing en vrij van het burgerlijk en vreemd recht met betrekking tot ieder koopmanschap of iedere handelszaak en onder geleide van hun heer en meester genoegdoening verschaffen aan degenen die hen aanklagen. Ook vernieuwt hij de door zijn vader overgedragen gunst dat in ieder rechtsgebied en district dat hem en het rijk toebehoort geen tol of passagegeld of een andere heffing wordt gevraagd van degenen die levensmiddelen van graan en wijn vervoeren ten behoeve van de Sint-Servaaskerk, zowel over land als over water. Bovendien bekrachtigt hij de vrome daad van zijn clericus, de proost van Aken en Maastricht, die de Sint-Jansparochie te Maastricht heeft toegewezen aan het Sint-Servaaskapittel en hij bevestigt deze collatie met koninklijk gezag.
Hendrik heeft deze oorkonde bekrachtigd door zijn zegel.
Gedaan te Aken, op 9 mei 1222.
Getuigen zijn: Siegfried, aartsbisschop van Mainz, Engelbert, aartsbisschop van Keulen, Dirk, aartsbisschop van Trier, Hugo, bisschop van Luik, Otto, bisschop van Utrecht, Hendrik, hertog van Brabant, Gerard, graaf van Gelre, en vele anderen.
Koenraad, kanselier, heeft de echtheid bevestigd.
Nadere toelichting
Lees meerpartners
donateurs
.avif)
