Korte samenvatting
Bonaventura, bisschop van Ceos, wijbisschop van Jan (IV van Vlaanderen), bisschop van Luik, bericht aan proost, deken en kapittel van Sint-Servaas te Maastricht dat hij een aflaat verleent van één jaar aan degenen die na gebiecht te hebben en ter communie te zijn geweest de Sint-Servaaskerk bezoeken op de feesten van de heilige Servaas, Monulfus en Gondulfus, van de kerkwijding en van de overbrenging van de relieken van Sint-Servaas.
Latijnse tekst van de oorkonde
Bonauenturaa, episcopus Encensis, vices gerens domini Iohannis, Dei gratia Leodiensis episcopi, viris venerabilibus et discretis preposito, decano totique capitulo ecclesie Sancti Seruatii Traiectensis, Leodiensis dyocesis, ac universis ad quos presentes littere pervenerint, salutem in Domino sempiternam.
Licet is de cuius munere venit ut sibi a suis fidelibus digne ac laudabiliter serviatur, de habundantia pietatis sue, merita supplicum excedens, et vota bene sibi servientibus maiora multa retribuat quam valeant promereri.
Nos tamen excellentia sanctitatis sancti Seruatii, ecclesie vestre patroni, necnon et pia vestra devotione affecti, quoslibet Christi fideles quibusdam allectivisb, indulgentiis scilicet et remissionibus ad caritatem attrahere et ad pietatis opera invitare desiderantes, omnibus vere penitentibus et confessis qui in vigilia et in die festivitatis sancti Seruatii et in octavis eiusdem festivitatis et in festivitate sanctorum presulum Monulfi et Gondulphi et per octo dies precedentes, necnon et in vigila et die dedicationis eiusdem ecclesie et per octo dies subsequentes et singulis diebus octavarum predictarum, necnon in die translationis beati Seruatii predicti, qui causa devotionis ad dictam ecclesiam accesserint, divinam propitiationis gratiam petituri, de omnipotentis Dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum Eius confisi suffragiis, unum annum de iniuncta penitentia misericorditer relaxamus.
Datum anno Domini M° CC° LXXX° octavo, feria tertia post Reminiscere.
In cuius rei testimonium hiis litteris sigillum nostrum duximus apponendum.
Nederlandse vertaling
Bonaventura, bisschop van Ceos, wijbisschop van Jan, bisschop van Luik, maakt aan proost, deken en kapittel van Sint-Servaas te Maastricht bekend dat hij, aangedaan door de uitmuntende heiligheid van hun kerkpatroon de heilige Servaas en door hun devotie, één jaar van de opgelegde boete vermindert voor allen die echt berouw hebben en hebben gebiecht, en die op het feest van Sint-Servaas en in het octaaf ervan, op het feest van de bisschoppen Monulfus en Gondulfus en gedurende acht dagen eraan voorafgaand, op de nachtwake en de wijdingsdag van de Sint-Servaaskerk en gedurende de acht daaropvolgende dagen en op de afzonderlijke dagen van de genoemde octaven en ook op de dag van de translatie van Sint-Servaas, uit devotie naar deze kerk komen om de goddelijke gunst van verzoening te vragen.
Gedaan op 24 februari 1289.
Bonaventura heeft bezegeld.
Nadere toelichting
Lees meerBonaventura, bisschop van Ceos, wijbisschop van Jan (IV van Vlaanderen), bisschop van Luik, bericht aan proost, deken en kapittel van Sint-Servaas te Maastricht dat hij een aflaat verleent van één jaar aan degenen die na gebiecht te hebben en ter communie te zijn geweest de Sint-Servaaskerk bezoeken op de feesten van de heilige Servaas, Monulfus en Gondulfus, van de kerkwijding en van de overbrenging van de relieken van Sint-Servaas.
Origineel
A. Maastricht, HCL, toegangsnr. 14.B002A, archief kapittel van Sint-Servaas te Maastricht, 1062-1797, inv. nr. 64.
Aantekeningen op de achterzijde: 1o door 14e-eeuwse hand: Indulgencia episcopi Leodiensis pro festis sanctorum Seruacii, Monulphi et Gendulphi et eorum octavis (hierna toegevoegd) et dedicacionis ecclesie. – 2° door 15e-eeuwse hand: Indulgencie unius anni / 36 / x/A. – 3° door 17e-eeuwse hand: 22, in capsula episcoporum / excop. num. 6°.
Bezegeling: één uithangend bevestigd zegel, dat aangekondigd is, namelijk: S1 van Bonaventura, bisschop van Ceos en wijbisschop van Luik, van bruine was, beschadigd. Voor een beschrijving en afbeelding van S1, zie Venner, ‘Zegels’, nr. 13.
Afschrift
B. eerste helft 17e eeuw (vóór 1648), Maastricht, HCL, toegangsnr. 14.B002A, archief kapittel van Sint-Servaas te Maastricht, 1062-1797, inv. nr. 11 (cartularium) = Cartularium ecclesiae collegialis Sancti Servatii Traiecti ad Mosam, tomus primus, pontificalia et episcopalia, fol. 6r-7r, onder caput: Episcopalia, en onder de rubriek: Indulgentia episcopi Leodiensis pro festis sancti Seruatii, sanctorum Monulphi et Gondulphi et eorum octavis et dedicationis ecclesie, afschrift geauthenticeerd door Hendrik Lenssens, kapittelsecretaris en openbaar notaris, geadmitteerd door de Raad van Brabant, naar A.
Uitgave
a. Bock en Willemsen, Antiquités sacrées, Appendices, nr. 3 (gedateerd 1289 maart 8), naar A.
Regesten
Doppler, ‘Verzameling [800-1273]’, 263-264, nr. 221 (gedateerd 1289 maart 8). – Haas, Chronologische lijst, 86, nr. 228. – Nuyens, Inventaris Sint-Servaas, 55, nr. 64.
Ontstaan en samenhang
Voor de redactio van onderhavige oorkonde is gebruik gemaakt van de oorkonde d.d. 1284 januari 29, waarin vier aartsbisschoppen en vijftien bisschoppen een aflaat verlenen (zie Collectie Sint-Servaas, nr. 51). Voor de aflaatverleningen aan het Sint-Servaaskapitttel, zie Koldeweij, Der Gude Sente Servas, 6-8, met afbeelding van onderhavige oorkonde.
Datering
Het gebruik van de paasstijl in het bisdom Luik is verondersteld, zie Camps, ONB I, XXI, en Dillo en Van Synghel, ONB II, XVII.
Tekstuitgave
Het onderscheid tussen c en t is niet altijd goed zichtbaar.
partners
donateurs



.avif)





